Derleme Kanunu

KANUN
ÇOĞALTILMIŞ FİKİR VE SANAT ESERLERİNİ DERLEME KANUNU

Kanun No. 6279 Kabul Tarihi: 22/2/2012

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı, ülkemizin kültürel varlığı ile bilgi birikimini oluşturan fikir ve sanat eserlerinin
basılmış veya çoğaltılmış nüshaları ile ikili ya da çok taraflı anlaşmalar uyarınca yurt dışında basılan veya çoğaltılan fikir ve
sanat eserlerinin etkin, sağlıklı ve eksiksiz bir biçimde toplanması, gelecek kuşaklara aktarılması, elverişli ortamlarda
saklanması, korunması, düzenlenmesi ve toplumun bilgi ve yararına sunulmasına ilişkin esasları belirlemektir.
(2) Bu Kanun uyarınca derlenen eserler kütüphane ve arşiv hizmetlerine yöneliktir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Kanun; her çeşit basma, ozalit, teksir, ofset, optik, manyetik, elektronik ve diğer çoğaltma
yöntemleri ile satılmak ya da parasız dağıtılmak üzere üretilen çoğaltılmış fikir ve sanat eserinin derlenmesini, derleme
işlemlerini yürütecek birimleri ve derlemeye ilişkin usul ve esasları kapsar.
(2) 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununun 10 uncu maddesi ile 15/7/1950 tarihli ve 5681 sayılı Matbaalar
Kanununun 4 üncü maddesi gereğince verilen nüshalar, bu Kanunun kapsamı dışındadır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Kanunda geçen;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Derleme kütüphanesi: Bu Kanun uyarınca, derlenen çoğaltılmış fikir ve sanat eserlerinin gönderildiği
kütüphaneleri,
c) Derleme müdürlüğü: Derleme işlemlerini yapacak olan birimi,
ç) Derleme birimi: Derleme mükelleflerince illerde ve ilçelerde derleme nüshalarının teslim edildiği birimi,
d) Derleme mükellefi: Derleme nüshalarını derleme müdürlüğüne veya derleme birimlerine vermekle yükümlü
gerçek ya da tüzel kişiyi,
e) Derleme nüshası: Bu Kanun kapsamında derlenen fikir ve sanat eserlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Derlenecek Eserler
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde derlenecek eserler
MADDE 4 – (1) Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde basılan veya çoğaltılan, aşağıda belirtilen her türlü eser, bu
Kanun kapsamında derlenir:
a) Kitap, kabartma harfli kitap, kitapçık, ansiklopedi, albüm, atlas ve nota gibi tek başına ya da bir takımın veya bir
dizinin parçası niteliğinde olan ayrı yayımlanmış eserler.
b) Gazete, dergi, yıllık, bülten, takvim gibi süreli yayınlar.
c) Afiş, kartpostal, gravür, reprodüksiyon, basılı fotoğraf gibi grafik eserler.
ç) Veri içeren her türlü slayt, şerit, film parçası, makara, kaset, kartuş, film ve mikroform gibi materyal.
d) Her türlü bilgisayar, müzik ve video cihazlarında kullanılmak üzere üretilmiş ses, görüntü ve veri içeren optik ve
manyetik ortamlara kaydedilerek çoğaltılmış eserler.
e) Prospektüsleriyle birlikte blok veya tek olarak pul ve kağıt paralar.
f) Coğrafik, jeolojik, topoğrafik ya da meteorolojik harita, plan ve krokiler.
g) Yurt dışında basımı veya çoğaltımı yapılarak, yurt içinde satışı ve dağıtımı yapılan eserler.
ğ) Elektronik ortamda üretilerek kullanıma sunulmuş elektronik yayınlar.
Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışında derlenecek eserler
MADDE 5 – (1) Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışında derlenecek eserler şunlardır:
a) Yürürlükteki kanunlar ile ikili ya da çok taraflı anlaşmalar uyarınca, yabancı uyruklu gerçek ya da tüzel kişilerin
Türkiye’deki kütüphane, müze, arşiv ve belgeliklerden yararlanarak hazırlamış oldukları eserler ile ülkemizde yaptıkları
arkeolojik kazı ya da araştırmaların yöntem ya da sonuçlarına ilişkin olarak yurt dışında yayımlamış veya çoğaltmış oldukları
eserler.
b) Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde faaliyet gösteren derleme mükelleflerinin yurt dışında basımını ve
çoğaltılmasını gerçekleştirdikleri eserler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Derleme Esasları ve Uygulanması
Derleme mükellefleri
MADDE 6 – (1) Derleme mükellefleri şunlardır:
a) 4 üncü maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilmiş eserler için; gerçek ya da tüzel kişi yayıncı, yayıncının
olmadığı durumda basımevi ya da matbaa.
b) 4 üncü maddenin (ç), (d) ve (ğ) bentlerinde belirtilmiş eserler için; yapımcı ya da üretici gerçek ya da tüzel kişi.
c) 4 üncü maddenin (e) ve (f) bentlerinde belirtilmiş eserler için; kullanmak ya da dağıtmak üzere çoğaltma
işlemlerini yapan gerçek ya da tüzel kişi.
ç) 5 inci maddenin (a) bendinde belirtilmiş eserler için; hazırlayan gerçek ya da tüzel kişi.
d) 5 inci maddenin (b) bendinde belirtilmiş eserler için; basım ve çoğaltma işini yaptıran gerçek ya da tüzel kişi.
e) 4 üncü maddenin (g) bendinde belirtilen eserler için, bu eserlerin yurt içinde satışını ve dağıtımını yapan gerçek ya
da tüzel kişi.
Derleme işlerini yürütecek birimler ve görevleri
MADDE 7 – (1) Derleme işleri, Bakanlık tarafından yürütülür ve koordine edilir.
(2) Derleme işlemlerinin ve derleme ile amaçlanan hizmetlerin etkin bir biçimde yürütülebilmesine ilişkin usul ve
esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Derleme nüshalarının sayısı ve gönderileceği kütüphaneler
MADDE 8 – (1) Derleme nüshalarının sayısı ve gönderileceği kütüphaneler şunlardır:
a) 4 üncü maddenin (a), (b) ve (g) bentleri ile 5 inci maddenin (b) bendinde belirtilmiş eserler, yerel ve bölgesel
gazeteler hariç, altı nüsha derlenerek bir adedi Millî Kütüphaneye, bir adedi İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesine, bir adedi
1/12/2011 tarihli ve 6253 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı Kanunu uyarınca Türkiye Büyük
Millet Meclisi Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığına, bir adedi İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon
Daire Başkanlığına, bir adedi İzmir Millî Kütüphane Vakfı Kütüphanesine, bir adedi de Ankara’da Bakanlıkça belirlenecek
bir kütüphaneye gönderilir.
b) 4 üncü maddenin (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentleri ile 5 inci maddenin (a) bendinde belirtilmiş eserler ikişer nüsha
olarak derlenerek Millî Kütüphaneye ve İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesine gönderilir.
c) 4 üncü maddenin (ğ) bendinde belirtilen eserler sadece Millî Kütüphaneye gönderilir.
ç) Yerel ve bölgesel gazeteler ikişer nüsha derlenerek, bir adedi Millî Kütüphaneye, bir adedi yayımlandığı ilde
bulunan il halk kütüphanesine gönderilir.
d) 4 üncü maddenin (a), (b), (g) ve (ğ) bentlerinde belirtilen eserlerin 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat
Eserleri Kanununun ek 11 inci maddesi uyarınca hizmete sunulmak amacıyla, elektronik ortama aktarılan bir nüshası görme
engellilerin hizmetine sunulmak üzere Millî Kütüphaneye gönderilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sorumluluk ve Yaptırımlar
Derleme mükelleflerinin sorumlulukları
MADDE 9 – (1) Derleme mükellefleri, derleme nüshalarını derleme birimlerine vermekle yükümlüdür.
 (2) Derleme nüshalarının, çoğaltılmış diğer kopyalarla aynı olması zorunludur. Ciltlemenin basımevinden ayrı bir
yerde yapılması, yayınevinin ya da basımevinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(3) Derleme nüshaları, çoğaltma işlemini izleyen on beş gün içerisinde eksiksiz ve hatasız olarak derleme müdürlüğü
veya derleme birimine teslim edilir. 4 üncü maddenin (g) bendi ile 5 inci maddede belirtilen eserler için teslim etme süresi
altmış gündür.
(4) Derleme kütüphanelerinin belirlediği yanlış, eksik ya da ciltsiz nüshalar, derleme mükelleflerince en geç on beş
gün içerisinde değiştirilir.
(5) 6 ncı maddenin (ç) bendinde belirtilen derleme mükellefleri gerekli izin için başvurduklarında, kendilerinden bu
Kanun hükümlerine uyacaklarına ilişkin imzalı belge alınır.
İdari para cezası
MADDE 10 – (1) Bu Kanunda yer alan sorumluluklarını yerine getirmeyen derleme mükelleflerine, derlemenin
yapıldığı yerdeki en büyük mülki amir tarafından uygulanacak yaptırımlar şunlardır:
a) 9 uncu maddenin birinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen derleme mükellefleri,
her derleme nüshası için bin Türk Lirasından beş bin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır.
b) 6 ncı maddenin (ç) bendinde belirtilmiş derleme mükelleflerinden, 9 uncu maddede belirtilen yükümlülükleri
yerine getirmeyenler, bu yükümlülüklerini yerine getirmedikleri sürece bir daha izin belgesi alamazlar.
Cezaya itiraz ve cezaların tahsili
MADDE 11 – (1) Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları hakkında, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler
Kanunu uygulanır. Para cezasını ödemiş olmak, derlemeye ilişkin yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Derleme nüshası olarak verilen eserlerin maliyet bedelinin gider yazılması
MADDE 12 – (1) Derleme nüshası olarak verilen eserlerin maliyet bedeli, kazancın saptanmasında gider olarak
dikkate alınır. Bu şekilde gider fazlalığından doğan zarar bir sonraki yıla devredilemez.
Yürürlükten kaldırılan hükümler ve atıflar
MADDE 13 – (1) a) 21/6/1934 tarihli ve 2527 sayılı Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu,
b) 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun ek 5 inci maddesi ve ek 10 uncu maddesinin
birinci fıkrasının (2) numaralı bendi,
yürürlükten kaldırılmıştır.
 (2) Diğer mevzuatta, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 2527 sayılı Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanununa
yapılan atıflar, bu Kanuna yapılmış sayılır.
Yönetmelik
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kanunda belirtilen yönetmelik, Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde
Bakanlık tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulur. Bu süre içerisinde yapılacak derleme iş ve işlemleri, mevcut mevzuat
hükümlerine göre yürütülür.
Yürürlük
MADDE 14 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
28/2/2012